Amaç ve Kapsam
Etkinliğin Amacı
Veteriner anatomi eğitimi, veteriner hekimliği eğitiminin temel taşlarından biridir. Tarih boyunca çeşitli yöntemler kullanılarak bu alanda öğrencilere eğitim verilmeye çalışılmıştır. Atlaslar ve kitaplar gibi basılı materyaller ile diseksiyon gibi klasik yöntemlerden, günümüz teknolojisinden yararlanarak oluşturulmuş üç boyutlu (3B) dijital modeller ve bu modeller kullanılarak 3B yazıcılar ile elde edilen baskılara kadar anatomi eğitiminde kullanılan birçok yöntem bulunmaktadır. Kullanılan bu yöntemlerden her birinin kendilerine göre avantaj ve dezavantajları, öğretilmek istenilen anatomik bölgeye göre değişmektedir.
Veteriner anatomi eğitimi, veteriner hekimliği eğitiminin temel taşlarından biridir. Tarih boyunca çeşitli yöntemler kullanılarak bu alanda öğrencilere eğitim verilmeye çalışılmıştır. Atlaslar ve kitaplar gibi basılı materyaller ile diseksiyon gibi klasik yöntemlerden, günümüz teknolojisinden yararlanarak oluşturulmuş üç boyutlu (3B) dijital modeller ve bu modeller kullanılarak 3B yazıcılar ile elde edilen baskılara kadar anatomi eğitiminde kullanılan birçok yöntem bulunmaktadır. Kullanılan bu yöntemlerden her birinin kendilerine göre avantaj ve dezavantajları, öğretilmek istenilen anatomik bölgeye göre değişmektedir.
Veteriner anatomi eğitimde kullanılan yöntemlerinden en eskisi olan diseksiyon tekniği, taze veya bozulmasını engellemek için belirli işlemlere tabi tutulmuş ölü hayvanlar üzerinde yapılan eğitimi kapsar. Bu eğitim çeşidinde öğrenciler gerçek hayvan üzerinde çalışma imkânı buldukları için anatomik yapıların görünümlerini ve hissiyatını diğer yöntemlere göre çok daha gerçekçi bir şekilde öğrenebilmektedirler. Ancak etik kaygılar, kadavra teminindeki zorluklar, kadavranın bozulmasını engellemek için kullanılan kimyasalların zararları ve optimum saklama koşullarının maliyeti ile sınırlı sayıda öğrenciye aynı anda eğitim verme imkânı gibi nedenlerden ötürü bu yönteme alternatif olabilecek başka yöntemlerin arayışına girilmiştir. Bu arayışın sonucunda ise ilk olarak anatomik model ve maketler kullanılmaya başlanmıştır. Bu model ve maketler tekrar tekrar kullanılabilir olmaları, saklama kolaylıkları ve anatomik yapıları 3B olarak gösteriyor olabilmelerinden dolayı veteriner anatomi eğitiminde sıklıkla başvurulan yöntemlerden biri olmuşlardır. Model, maketlerin dezavantajları ise kadavra üzerindeki yapıları gerçeği ile birebir detayda yansıtamamaları ve aynı hissiyatı verememeleri olarak sayılabilir. Ayrıca bu ders materyallerinde detay miktarı ve kalite arttıkça maliyet de oldukça artmaktadır.
Günümüzde ise görüntüleme yöntemleri ve bilgisayar teknolojisinin gelişmesi ile birlikte, anatomi eğitiminde 3B dijital modellerin kullanımını mümkün kılmaktadır. Bahsi geçen bu modeller bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MRG) gibi yöntemlerden elde edilen görüntülerin belirli yazılımlar ile 3B dijital modellere dönüştürülmesi ile elde edilebilir. 3B dijital modellerin elde edilmesinde kullanılan bir diğer yöntem ise yazılım aracılığıyla dijital çizimler yapılmasıdır. Her iki yöntemde de elde edilen 3B dijital modeller telefon, tablet veya bilgisayar gibi cihazlar aracılığı ile kolay ulaşılabilir, herhangi bir depolama maliyeti içermeyen ve dünyanın her yerinden erişilebilir eğitim materyalleri olarak günümüz eğitim sisteminde popüler birer alternatif haline gelmişlerdir. Ayrıca bu dijital modeller sanal gerçeklik (VR) veya arttırılmış gerçeklik (AR) gibi teknolojiler ile birleştirilerek öğrenciler için daha çekici bir hale getirilebilmekte ve böylelikle eğitimdeki verimlilikleri arttırılabilmektedir.
Son yıllarda teknolojinin hızla gelişmesinin veteriner anatomi eğitimine bir diğer yansıması ise 3B yazıcıların kullanımıdır. Dijital anatomik modelleri gerçeğe dönüştürülebilen bu yazıcılar erişilebilir, özelleştirilebilir ve düşük maliyetli modeller oluşturabilmektedir. Malzeme teknolojisinin gelişmesi ile birlikte oluşturulan modeller daha da gerçekti hale gelmekte ve böylelikle 3B yazıcı teknolojisi veteriner anatomi eğitiminde önemli bir yer edinmektedir.
Günümüz teknolojisi ile birlikte gelişen 3B teknolojilerin, veteriner hekimliğinde tek kullanım alanı anatomi eğitimi değildir. 3B dijital modeller ve bu modellerden elde edilen baskılar hastalıkların tanı ve tedavisi, cerrahi operasyonlara hazırlık, ortez/protez üretimi ve veteriner hekimliğinin diğer branşlarında eğitim materyali olarak gibi birçok alanda yoğun bir şekilde kullanılmaktadır.
Yukarıda belirtilen bilgiler ışığında anatomi eğitiminin ve veteriner hekimliği mesleğinin teknolojik gelişmelere ayak uydurması ve bu teknolojilerin kullanımının yaygınlaştırılması, projenin ortaya çıkmasındaki temel etkendir.
Etkinliğin Kapsamı
Yapılacak olan eğitimde veteriner anatomi eğitiminin geçmişten günümüze değişimi, geçmişte kullanılan ve günümüzde halen kullanılmaya devam eden yöntemler hakkında bilgilendirmeler, teknolojinin gelişimi ile birlikte günümüzde kullanılan yöntemler ve bu yöntemlerin mesleğe yansımalarından bahsedilecektir. Ayrıca sadece eğitim alanında değil bilimsel çalışmalarda kullanılan taramalı elektron mikroskobu (SEM) gibi veteriner anatomi alanında sıklıkla kullanılan yöntemlere de değinilecektir. Böylelikle katılımcıların modern veteriner anatomi eğitimi yöntemleri hakkında bilgi sahibi olması sağlanacak ve ülkemiz veteriner hekimliği eğitiminin iyileştirilmesine katkıda bulunulacaktır. Bu yöntemlerin klinik bilimlere katkılarından da bahsedilerek, katılımcıların veteriner hekimliği uygulamalarındaki bakış açılarının da genişletilmesi hedeflenmektedir.